Rameshwaram Temple रामेश्वरम मंदिराचा इतिहास आणि माहिती

आपल्या हिंदू धर्मामध्ये चार धामांना अनन्यसाधारण महत्व आहे. चार धामांचे दर्शन घेतल्याने मोठे पुण्य मिळते असे सांगितले जाते. आयुष्यात एकदा तरी प्रत्येक व्यक्तीने चार धाम यात्रा करावी. या चार धामांमध्ये बद्रीनाथ (उत्तराखंड), द्वारका (गुजरात), जगन्नाथ पुरी (ओडिशा) आणि रामेश्वरम (तामिळनाडू) या ठिकाणांचा समावेश आहे. यातले रामेश्वरम (Rameshwaram Temple) हे ठिकाण दक्षिण भारतामध्ये तामिळनाडू राज्यात येते. रामेश्वरम या मंदिराला मोठा आणि जाज्वल्य असा इतिहास आहे. (Rameshwaram Temple)

तमिळनाडू राज्यातील रामेश्वरम बेटावरील हे एक शिवमंदिर आहे. प्रभू रामचंद्रांनी रावणाविरुद्ध केलेल्या युद्धातील पापांचे क्षालन करण्यासाठी या ठिकाणी वाळूचे शिवलिंग बनवून भगवान शंकराची आराधना केली होती. हे तीर्थक्षेत्र बारा ज्योतिर्लिंगांपैकी आणि चार धामांपैकी एक मानले जाते. रामायणामध्ये केलेल्या उल्लेखानुसार भगवान श्रीरामांनी रामेश्वरममधूनच लंकेमध्ये आपले सैन्य नेण्यासाठी रामसेतूची रचना केली होती. मधल्या काही काळापासून या मंदिराला भेट देणाऱ्या भक्तांमध्ये लक्षणीय वाढ झाल्याचे चित्र पाहायला मिळत आहे.

रामेश्वरम ज्योतिर्लिंगाची भक्तिभावाने पूजा केल्याने ब्रह्म हत्येसारख्या महापापापासून मुक्ती मिळते असे आपल्या पुराणांमध्ये सांगितले आहे. असे मानले जाते की जो कोणी या मंदिरात शंकराच्या पिंडीवर मनोभावाने गंगाजल अर्पण करतो, तो वास्तविक जीवनापासून मुक्त होतो आणि मोक्ष प्राप्त करतो. रामेश्वरम मंदिर भारतीय वास्तुकलेचा उत्कृष्ट नमुना आहे. मंदिर एक हजार फूट लांब, साडेसहा फूट रुंद आहे. चाळीस फूट उंचीच्या दोन दगडांवर, चाळीस फूट लांब एक दगड इतक्या नाजूकपणे ठेवण्यात आला आहे की भाविक चकित होतात. हे मंदिर विशाल दगडांनी बांधलेले आहे. असे मानले जाते की हे दगड श्रीलंकेमधून बोटींवर आणले गेले होते. (Marathi Top News)

रामेश्वरम हे एक बेट आहे जे चेन्नईपासून ४२५ मैल दक्षिण-पूर्वेला आहे, ज्याच्या सभोवताल हिंदी महासागर आणि बंगालचा उपसागर आहे. प्राचीन काळी हे बेट थेट भारताशी जोडलेले होते. नंतर, हळूहळू समुद्राच्या मजबूत लाटांनी तो कापला, ज्यामुळे हे बेट चारही बाजूंनी पाण्याने वेढले गेले. ब्रिटिश काळात एका जर्मन इंजिनियरच्या मदतीने रामेश्वरमला जोडण्यासाठी रेल्वे पूल बांधला गेला होता.

रामेश्वरमाबाबत एक पौराणिक आख्यायिका देखील सांगितली जाते. जेव्हा भगवान श्री राम रावणाचा वध करून त्यांच्या पत्नीला सीतेला त्याच्या कैदेतून मुक्त करून अयोध्येला पुन्हा जात होते, तेव्हा त्यांनी वाटेत गन्धमादन पर्वतावर थांबून विश्रांती घेतली. त्यांच्या आगमनाची बातमी ऐकून ऋषी-महर्षी त्यांचे दर्शन घेण्यासाठी तेथे पोहोचले. (Marathi Latest News)

ऋषींनी त्यांना आठवण करून दिली की त्यांनी पुलस्त्य कुळाचा नाश केला आहे, ज्यामुळे त्यांच्यावर हत्येचे पातक लागले आहे. पापापासून मुक्ती मिळवण्यासाठी ऋषींच्या विनंतीवरून श्री राम यांनी ज्योतिर्लिंगाची स्थापना करण्याचा निर्णय घेतला. यासाठी त्यांनी हनुमानांना कैलास पर्वतावर जाण्याची आणि शिवलिंग आणण्याची विनंती केली, परंतु शिवलिंगाच्या स्थापनेची निश्चित वेळ जवळ येईपर्यंत हनुमान परत येऊ शकले नाही.

त्यामुळे सीता माता यांनी त्यांच्या हाताने समुद्र किनाऱ्याची वाळू घेऊन त्याचे शिवलिंग बनवले. श्री रामांना ते आवडले आणि त्यांनी या वाळूचे शिवलिंग स्थापित केले. या शिवलिंगाला रामनाथ असे म्हणतात. पुढे जेव्हा हनुमान आले तेव्हा त्यांनी आणलेले शिवलिंग रामनाथ शिवलिंगासोबत स्थापित करण्यात आले. भगवान रामांनी या लिंगाला हनुमंदीश्वर असे नाव दिले.

२४ विहिरींचे महत्त्व

श्री रामेश्वरममध्ये २४ विहिरी आहेत, ज्यांना ‘तीर्थ’ असे संबोधले जाते. असे मानले जाते की या विहिरींच्या पाण्यात स्नान केल्याने व्यक्ती त्याच्या सर्व पापांपासून मुक्त होते. येथील पाणी गोड असल्याने भक्तही ते पितात. मंदिर परिसरातील विहिरींच्या संबंधात, असे मानले जाते की या विहिरी भगवान श्री राम यांनी त्यांच्या अबाधित बाणांनी तयार केल्या होत्या. त्याने अनेक तीर्थक्षेत्रांचे पाणी मागितले होते आणि ते त्या विहिरींमध्ये सोडले होते, त्यामुळे त्या विहिरींना आजही तीर्थक्षेत्र म्हटले जाते.

रामेश्वरम इथे कोणती ठिकाणे बघाल?
सेतू माधव, बैस कुंड, विल्लरिनी तीर्थ एकांत राम, कोदंडा स्वामी मंदिर, सीता कुंड या धार्मिक स्थळांना भेट देऊ शकता. तसे, रामेश्वरम हे केवळ तीर्थक्षेत्र नाही तर निसर्गसौंदर्याचे ठिकाण आहे.