Datta Jayanti 2023 : प्रत्येक वर्षी मार्गशीर्ष महिन्यातील पौर्णिमेला दत्त जयंती साजरी केली जाते. यंदा दत्त जयंती येत्या 26 डिसेंबर, 2023 रोजी साजरी केली जाणार आहे. दत्त हे ब्रम्हा, विष्णू आणि महेश यांच्या अंशाचा अवतार आहेत. मार्गशीर्ष महिन्यात येणाऱ्या पौर्णिमेच्या दिवशी दत्तात्रेयांचा जन्म झाल्याचे मानले जाते. दत्त जयंती निमित्त दत्त गुरूंची पूजा केल्याने त्यांचे आशीर्वाद मिळतात.
तर `श्रीपाद श्रीवल्लभ’ हा दत्ताचा पहिला अवतार आणि `श्री नृसिंह सरस्वती’ हा दुसरा अवतार आहे. तसेच `माणिकप्रभु’ तिसरे आणि `श्री स्वामी समर्थ महाराज’ हे चौथे अवतार आहे. दत्त गुरूंचे हे चार पूर्ण अवतार असून अंशात्मक अवतार अनेक आहेत.
दत्त जयंती शुभ मुहूर्त
पंचांगानुसार मार्गशीर्ष पौर्णिमा 26 डिसेंबर 2023 रोजी पहाटे 05.46 मिनिटांनी सुरू होणार आहे. तर दुसऱ्या दिवशी म्हणजेच 27 डिसेंबरला सकाळी 6.02 मिनिटांनी ती संपणार आहे.
पुजेचा शुभ मुहूर्त
सकाळचा मुहूर्त- सकाळी 9.46 ते दुपारी 12.21
दुपारचा मुहूर्त- दुपारी 12.21 ते दुपारी 01.39
संध्याकाळचा मुहूर्त रात्री 07.14 ते रात्री 08.56
पौराणिक कथा
पौराणिक कथेनुसार, देवी पार्वती, लक्ष्मी आणि सरस्वती यांना आपल्या पतिव्रत धर्माचा खूप गर्व झाला होता. यामुळे नादर मुनींना या तिन्ही देवींचा गर्व मोडायचा होता. यासाठी नारद मुनींनी त्या तिघींच्या समोर माता अनसुया हिचे गुणगाण गाण्यास सुरुवात केली. माता अनसूयाचे हे गुणगाण तिन्ही देवींना सहन झाले नाही. यामुळे त्रिदेवांना माता अनसूयाचे पतिव्रता धर्म मोडण्यास सांगितले. जेव्हा त्रिदेव अनसूयाचे पतिव्रताधर्म मोडण्यास गेले असता त्यांच्या पायावर माता अनसूयाने पाणी शिंपडले. यामुळे तिन्ही देव बालवस्थेत आले. (Datta Jayanti 2023)
यानंतर तिन्ही देवींना आपली चुक कळली असता त्यांनी माता अनसूयाची माफी मागितली. यानंतर देवी लक्ष्मी, पार्वती आणि सरस्वती यांनी आपल्या अंशापासून एक नवा अंश तयार केला. त्याला दत्तात्रेय असे नाव दिले. अशाप्रकारे दत्तत्रेय यांचा जन्म झाला.
(टीप : वर दिलेली माहिती सामाजिक आणि धार्मिक मान्यतेच्या आधारावर दिलेली आहे. यामागे कोणतीही अंधश्रद्धा पसरवण्याचा किंवा त्यास वाढ देण्याचा उद्देश्य नाही. त्यामुळे कोणीही तसा गैरसमज करून घेऊ नये.)