Weight Control During Depression : डिप्रेशन म्हणजेच नैराश्य हे एक मानसिक विकार असून त्याचा थेट परिणाम केवळ मानसिक आरोग्यावरच नाही, तर शारीरिक आरोग्यावरदेखील होतो. नैराश्यग्रस्त व्यक्तींमध्ये वजन वाढीची समस्या अतिशय सामान्य आहे. याचे मुख्य कारण म्हणजे डिप्रेशनमुळे भूक वाढणे, जंक फूड किंवा साखरयुक्त अन्नाची आवड निर्माण होणे, शारीरिक हालचालींमध्ये घट, झोपेचे तास बिघडणे, तसेच मानसिक तणावामुळे खाण्याची सवय लागणे. हे सर्व घटक मिळून शरीरातील चरबी साठवतात आणि वजन झपाट्याने वाढू लागते. म्हणूनच, डिप्रेशन असताना वजन नियंत्रणात ठेवणे ही मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यासाठी अतिशय महत्त्वाची गोष्ट ठरते.
डिप्रेशनमध्ये वजन वाढू नये यासाठी सर्वप्रथम आवश्यक आहे ती नियमित आहारशिस्त. मानसिक तणावामुळे अनेक वेळा व्यक्ती खाण्यावर नियंत्रण ठेवू शकत नाही, परंतु त्याच वेळी आरोग्यदायी आहार घेणे गरजेचे असते. यासाठी दिवसातील जेवणांचे वेळापत्रक तयार करणे आणि त्याचे काटेकोर पालन करणे उपयुक्त ठरते. फायबरयुक्त अन्न, फळे, भाज्या, कडधान्ये आणि संपूर्ण धान्यांचा आहारात समावेश करावा. साखर, तेलकट पदार्थ, जास्त मीठ असलेले अन्न यांना शक्यतो टाळावे. लहान लहान पण वारंवार आहार घेण्याचा सल्ला अनेक तज्ज्ञ देतात, जेणेकरून पोट भरल्यासारखे वाटते पण अतिरिक्त कॅलरी शरीरात जात नाहीत.(Mental Health Care Tips)
Depression and Weight Control
वजनावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी शारीरिक हालचाल देखील अत्यंत गरजेची आहे. डिप्रेशनमुळे अनेकदा ऊर्जा कमी होते आणि आळस वाढतो. अशा वेळी व्यायाम सुरू करणे कठीण वाटू शकते, पण थोड्याफार हालचालींनीसुद्धा सकारात्मक फरक पडतो. रोजची चालणे, स्ट्रेचिंग, योगा किंवा डान्स यांसारख्या हलक्या आणि आनंददायक हालचालींनी सुरुवात करावी. नियमित व्यायामामुळे फक्त वजनच कमी होत नाही, तर मेंदूत ‘सेरोटोनिन’ आणि ‘एंडॉर्फिन’सारखे सकारात्मक रसायनं निर्माण होतात, जे नैराश्य कमी करण्यात मदत करतात.(Weight Control During Depression)
============
हे ही वाचा :
Post Workout Tips : वर्कआउटनंतर मसल्स पेन होत असल्यास काय करावे?
Curry Leaves : कढीपत्ता खाण्याचे चमत्कारिक फायदे
==============
झोपेची गुणवत्ता देखील वजनावर परिणाम करते. डिप्रेशनमध्ये झोपेचे चक्र बिघडते – काहींना झोप लागत नाही, तर काहींना खूप झोप येते. हे दोन्ही प्रकार वजन वाढवू शकतात. रात्रीची शांत, सातत्यपूर्ण आणि पुरेशी झोप घेतल्यास शरीराची चयापचयक्रिया सुधारते आणि भूक नियंत्रणात राहते. झोपेसाठी मोबाईल-स्क्रीनपासून लांब राहणे, सायंकाळी हलका आहार घेणे, आणि शक्यतो एकाच वेळी झोपायला जाण्याचा आणि उठण्याचा प्रयत्न करावा.(Mental Health Care Tips)
तसेच, मानसिक आरोग्य सुधारण्यासाठी सकारात्मक सवयी जोपासाव्यात. ध्यान, श्वसनाचे व्यायाम, पुस्तके वाचन, मैत्रीपूर्ण संवाद आणि गरज असल्यास मानसिक आरोग्य तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे हेही वजन नियंत्रणाच्या दृष्टीने उपयुक्त ठरते. काहीवेळा औषधोपचारामुळे वजन वाढू शकते, त्यामुळे डॉक्टरांशी खुल्या मनाने संवाद साधणे आवश्यक आहे.(Marathi Latest News)
