Navratri 2025 : भारतामध्ये देवी-उपासना प्राचीन काळापासून केली जाते. देवीचे विविध रूपे आणि त्यांचे धाम यामागे वेगवेगळ्या पौराणिक कथा आहेत. त्यापैकी एक प्रसिद्ध पण कमी माहिती असलेले ठिकाण म्हणजे चामुंडा धाम. चामुंडा देवीला शक्ती, पराक्रम आणि दुष्टांचा नाश करणारी देवी म्हणून ओळखले जाते. या धामाशी जोडलेली पौराणिक कथा देवीच्या अद्भुत सामर्थ्याची साक्ष देणारी आहे.
इतिहास आणि पौराणिक पार्श्वभूमी
चामुंडा धाम हे भारतातील शक्तिपीठांपैकी एक महत्त्वाचे स्थान मानले जाते. देवी भागवत आणि मार्कंडेय पुराणात उल्लेखलेली चामुंडा देवी ही चंड आणि मुंड या दोन असुरांचा वध करणारी आदिशक्ती आहे. तिच्या पराक्रमामुळेच देवीला चामुंडा हे नाव लाभले. प्राचीन काळी राजे-महाराजे या धामाला भेट देऊन युद्धात विजयासाठी देवीचे आशीर्वाद घेत असत. स्थानिक आख्यायिकांनुसार, येथे देवीने राक्षसांचा वध करून आपल्या सिंहवाहनासह विश्रांती घेतली होती. त्या पवित्र भूमीत पुढे मंदिर उभारले गेले आणि त्यातूनच चामुंडा धामाची परंपरा सुरू झाली.स्थानिक लोकांचा विश्वास आहे की या धामात दर्शन घेतल्याने भीती, आजार आणि संकट दूर होतात. विशेषतः नवरात्रात येथे मोठी जत्रा भरते. भक्त देवीला नारळ, लाल चुनरी आणि फुलांचा मानाचा प्रसाद अर्पण करतात.
Navratri 2025
पौराणिक कथा आणि देवीचे स्वरूप
चामुंडा देवीचे स्वरूप अत्यंत भयंकर मानले जाते. ती काळ्या वर्णाची, रौद्र रूप धारण केलेली, सिंहावर आरूढ असलेली आणि हातात त्रिशूल, खड्ग, फंद यांसारखी शस्त्रे धारण केलेली आहे. तिचे हे रूप दुष्टांचा नाश करणारे आणि भक्तांचा उद्धार करणारे मानले जाते. चंड व मुंड या राक्षसांचा वध करून देवीने देवतांना भयमुक्त केले. त्यामुळे ती भीषण करुणामयी माता म्हणूनही ओळखली जाते—जिचे रूप भयंकर असले तरी ती भक्तांना मातेसारखी जपते.(Navratri 2025)
==========
हे देखील वाचा :
Navratra : चैत्र नवरात्र आणि शारदीय नवरात्रामधील नेमका फरक कोणता?
Ghatstahpana : घटस्थापनेचे शेतीच्या दृष्टीने देखील आहे आगळे वेगळे महत्व
Navratra : शारदीय नवरात्र का साजरे केले जाते?
===========
धार्मिक विधी आणि पूजापद्धती
चामुंडा धामात दररोज सकाळ-संध्याकाळ आरती केली जाते. भक्त देवीला लाल चुनरी, नारळ, कुंकू आणि फुलांचा प्रसाद अर्पण करतात. येथे विशेषतः नवरात्र उत्सव अत्यंत मोठ्या प्रमाणावर साजरा होतो. त्या काळात मंदिर परिसरात यात्रेचे आयोजन होते. दूरदूरच्या गावांतील भक्त देवीचे दर्शन घेण्यासाठी येतात. अनेक लोक उपवास करतात, गरबा-डांडिया, कीर्तन आणि देवीची महापूजा केली जाते. काही ठिकाणी पारंपरिक बलिदानाची प्रथा देखील होती, परंतु आता ती हळूहळू बंद होत आहे.
Latest Marathi News | News in Marathi | Live news Updates in Marathi on Trending Topics
