Mughal Emperor: मुघल इतिहासातील सर्वाधिक विवाह करणारा सम्राट!

Mughal Emperor And Marriage : भारतीय इतिहासात मुघल साम्राज्य हे वैभव, सत्ता आणि ऐश्वर्य यासाठी प्रसिद्ध आहे. परंतु त्यांच्या राजवटीत केवळ युद्ध आणि राज्यकारभारच नव्हे, तर राजघराण्यातील विवाह आणि संततींच्या संख्येबाबतही अनेक रोचक गोष्टी सांगितल्या जातात. मुघल सम्राटांमध्ये अनेकांनी राजकीय, धार्मिक आणि सामाजिक कारणांसाठी एकापेक्षा अधिक विवाह केले. मात्र या सर्वांमध्ये सम्राट अकबर याचे नाव सर्वाधिक पत्नी आणि संतती असलेल्या सम्राटांमध्ये घेतले जाते.

 विवाह करणारा मुघल सम्राट जलालुद्दीन मोहम्मद अकबर याने आपल्या कारकिर्दीत सुमारे ३० पेक्षा जास्त विवाह केले होते, अशी ऐतिहासिक नोंद आहे. त्याच्या या विवाहांमध्ये हिंदू, मुस्लिम, राजपूत आणि इतर धर्मीय स्त्रिया होत्या. या विवाहांमागे केवळ वैयक्तिक आवड नव्हती, तर राजकीय मैत्री, साम्राज्य विस्तार आणि सामाजिक एकात्मतेचा हेतूही होता. विशेष म्हणजे, अकबरने हिंदू राजघराण्यांतील स्त्रियांशी विवाह करून धार्मिक सहिष्णुतेचा संदेश दिला. त्यातील सर्वात प्रसिद्ध राणी होती राजपूत राजकुमारी जोधाबाई (मरियम-उझ-ज़मानी), जी पुढे त्याच्या वारस जहांगिरची माता ठरली. (Mughal Emperor And Marriage)

Mughal Emperor

विवाहांमागील राजकीय हेतू अकबरच्या काळात भारतातील अनेक राजे-राजवटी मुघल साम्राज्याच्या विरोधात होते. त्यांच्यासोबत शांतता प्रस्थापित करण्यासाठी अकबरने विवाहसंबंधांचा उपयोग केला. राजपूत घराण्यांशी संबंध निर्माण झाल्याने केवळ राजकीय स्थैर्यच वाढले नाही, तर हिंदू-मुस्लिम ऐक्यालाही चालना मिळाली. त्यामुळे त्याच्या विवाहांचा हेतू केवळ व्यक्तिगत नव्हता, तर साम्राज्य टिकवण्यासाठी ही एक रणनीती होती.

 संततींची संख्या आणि वारसा अकबरला एकूण १२ संतती झाल्याचा उल्लेख आढळतो, त्यापैकी तीन मुलं आणि काही कन्या होती. मात्र, इतिहासात सर्वाधिक ओळखला जाणारा मुलगा म्हणजे प्रिन्स सलीम (जहांगिर), ज्याने नंतर अकबरच्या मृत्यूनंतर मुघल साम्राज्याचा कारभार हाती घेतला. इतर काही संतती बालपणातच मृत्यूमुखी पडल्याचे नमूद केले आहे. अकबरने आपल्या मुलांना शिक्षण, प्रशासन आणि लष्करी कौशल्य यांमध्ये प्रावीण्य मिळवण्यासाठी विशेष प्रयत्न केले होते.

 अकबरनंतरचे सम्राट  जहांगिर, शाहजहान आणि औरंगजेब यांनीही अनेक विवाह केले, पण अकबरच्या तुलनेत त्यांची संख्या कमी होती. उदाहरणार्थ, शाहजहानच्या आयुष्यातील सर्वात प्रसिद्ध राणी मुमताज महल होती, परंतु त्याचे इतर काही विवाह राजकीय कारणांसाठी झाले होते. औरंगजेब मात्र अत्यंत धार्मिक आणि संयमी सम्राट मानला जातो, त्याचे विवाह मर्यादितच होते. त्यामुळे मुघल साम्राज्यात सर्वाधिक विवाह करणारा सम्राट हा मान अकबरलाच मिळतो.

(Mughal Emperor And Marriage)

====================

हे देखील वाचा:

The Ancestral Dites Of Family : कुलदेवतेचा राग! जाणून घ्या हे ८ संकेत जे सांगतात की कुलदेवी-देवता नाराज आहेत घरात दिसले हे लक्षण तर घ्या काळजी!                                    

The Mystery of Dhanatrayodashi: धनत्रयोदशीचा रहस्य समुद्र मंथनातून प्रकटले भगवान धन्वंतरि, जाणून घ्या या पौराणिक कथेमागचं महत्त्व!                                    

 Indian stock market : भारतीय शेअर बाजाराचा पहिला बिगबुल प्रेमचंद रॉयचंद जैन यांची प्रेरणादायी कहाणी                                     

=====================

अकबरचा वैवाहिक इतिहास त्याच्या व्यक्तिमत्त्वाची एक वेगळी बाजू उलगडतो  एक असा शासक ज्याने केवळ युद्धात विजय मिळवला नाही, तर विविध धर्म आणि संस्कृतींमध्ये ऐक्य निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला. त्याचे विवाह आणि संतती यांची कथा आजही भारतीय इतिहासाच्या सुवर्णपानांमध्ये स्थान मिळवते. त्यामुळे अकबर  सर्वाधिक विवाह करणारा मुघल सम्राट ही केवळ ऐतिहासिक गोष्ट नाही, तर एकता आणि सहिष्णुतेचे प्रतीकही आहे.(Mughal Emperor And Marriage)

Latest Marathi News | News in Marathi |  Live news Updates in Marathi on Trending Topics