Health : मशरूम हा एक प्रकारचा अन्नयोग्य बुरशी (फंगस) आहे जो भारतात आणि जगभरात विविध प्रकारांमध्ये आढळतो. अलीकडच्या काळात मशरूमच्या उत्पादनात आणि सेवनात मोठ्या प्रमाणावर वाढ झाली आहे. यामागचे कारण म्हणजे यातील पोषणमूल्ये, चव आणि आरोग्यास लाभणारे फायदे. भारतात विविध हवामान आणि भूप्रदेश असल्यामुळे येथे अनेक प्रकारचे मशरूम आढळतात.
भारतात आढळणारे मशरूमचे प्रकार:
भारतामध्ये साधारणतः २००० पेक्षा जास्त प्रकारचे मशरूम आढळतात, पण यामधून केवळ १००-१२० प्रकारच अन्नासाठी सुरक्षित व पोषणमूल्य असलेले मानले जातात. त्यामध्ये मुख्यतः तीन प्रकारांचे मशरूम व्यावसायिक स्तरावर मोठ्या प्रमाणावर उत्पादित व वापरले जातात –
1. बटन मशरूम (Button Mushroom) – सर्वात जास्त खाल्ले जाणारे व भारतात सर्वाधिक उत्पादित मशरूम आहे.
2. ऑयस्टर मशरूम (Oyster Mushroom) – कमी तापमानातही वाढणारा आणि चविष्ट असा प्रकार.
3. शिटाके मशरूम (Shiitake Mushroom) – मूलतः जपानी पण आता भारतातही काही भागांत उत्पादित.
याशिवाय काही दुर्मीळ मशरूमही जंगलांमध्ये आढळतात, जसे की मिल्की मशरूम, पोर्टोबेलो, मोरेल (Gucchi), बायवाल्ड मशरूम इत्यादी.
Health
आरोग्यासाठी बेस्ट मशरूम कोणता?
आरोग्याच्या दृष्टिकोनातून, अनेक प्रकारचे मशरूम फायदेशीर असतात, परंतु शिटाके, ऑयस्टर आणि मोरेल (गुच्छी) मशरूम हे विशेषतः सर्वोत्तम मानले जातात. तर ऑयस्टर मशरूममध्ये प्रोटीन, फायबर्स, व्हिटॅमिन बी आणि अँटीऑक्सिडंट्स भरपूर प्रमाणात असतात. हे इम्युनिटी वाढवते, कोलेस्ट्रॉल कमी करते आणि हृदयासाठी फायदेशीर आहे.शिटाके मशरूम हे अँटी-कॅन्सर, अँटी-वायरल आणि अँटी-बॅक्टेरियल गुणधर्मांनी भरलेले आहे. याशिवाय मोरेल (गुच्छी) मशरूम, जो हिमालयीन भागात आढळतो, हा अत्यंत पोषणमूल्य असलेला आणि महागडा प्रकार आहे. यामध्ये आयर्न, व्हिटॅमिन-D आणि अँटीऑक्सिडंट्स भरपूर असतात.(Health)
=========
हे देखील वाचा :
Health : ऑटिझम आजार म्हणजे काय? त्याची लक्षणं कोणती?
Health : बीटचे सेवन केल्याने होतील ‘हे’ चमत्कारिक फायदे
Health Care Advice : वारंवार पाणी पिणे आरोग्यासाठी फायदेशीर की धोकादायक?
=========
मशरूमचे आरोग्यदायी फायदे:
मशरूममध्ये कोलेस्ट्रॉल नसतो, कमी कॅलोरी असते आणि पचायला हलके असते. त्यामुळे वजन कमी करायचं असल्यास किंवा डायबिटीस नियंत्रणात ठेवण्यासाठी मशरूम फायदेशीर ठरतो. यातील बी-कॉम्प्लेक्स व्हिटॅमिन्स, पोटॅशियम आणि सेलेनियम हे मेंदूच्या कार्यासाठी आणि त्वचेसाठी उपयुक्त घटक आहेत. यामधील अँटीऑक्सिडंट्स मुक्त रॅडिकल्सशी लढतात, ज्यामुळे कॅन्सरपासून संरक्षण मिळते.
भारतात मशरूमचे विविध प्रकार आढळतात आणि त्याचे उत्पादनही आता वाढत आहे. आरोग्यासाठी सर्वात चांगला मशरूम प्रकार निवडताना ऑयस्टर, शिटाके आणि मोरेल मशरूमवर भर देणे योग्य ठरेल. मात्र मशरूम कुठून खरेदी केला जातो आणि तो योग्य प्रकारचा आहे की नाही, याची खातरजमा करणे अत्यंत गरजेचे आहे. चुकीच्या प्रकारे सेवन केल्यास विषबाधा होऊ शकते.
Latest Marathi News | News in Marathi | Live news Updates in Marathi on Trending Topics
