Egg-VS-Paneer : उच्च प्रथिनयुक्त आहार (High Protein Diet) घेणे आजकाल फिटनेसच्या दृष्टिकोनातून अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. स्नायूंची वाढ (Muscle Gain), वजन नियंत्रण (Weight Management) आणि शरीराच्या आवश्यक कार्यांसाठी प्रथिने खूप आवश्यक आहेत. भारतीय आहारात प्रथिनांचे स्रोत म्हणून अंड आणि पनीर या दोन गोष्टींचा प्रामुख्याने विचार केला जातो. अंडी हे मांसाहारी लोकांसाठी एक सहज उपलब्ध आणि स्वस्त पर्याय आहे, तर पनीर शाकाहारी लोकांसाठी प्रथिनांचा उत्कृष्ट स्रोत आहे. परंतु जेव्हा निवड करण्याची वेळ येते, तेव्हा नेमके कशाचे सेवन करावे, हा प्रश्न अनेकांना पडतो. या दोन्ही पदार्थांच्या पौष्टिक मूल्यांचा (Nutritional Value) आणि फायद्यांचा सखोल विचार करणे गरजेचे आहे. (Egg-VS-Paneer)
पौष्टिक मूल्यांची तुलना: प्रोटीन आणि कॅलरीज
अंड आणि पनीर दोन्ही प्रथिनांचे चांगले स्रोत असले तरी, त्यांच्यातील प्रथिनांचे प्रमाण आणि गुणवत्ता (Quality) यात फरक आहे. एका मोठ्या अंड्यामध्ये (अंदाजे ५० ग्रॅम) साधारणपणे ६ ते ७ ग्रॅम ‘संपूर्ण प्रथिने’ (Complete Protein) असतात, म्हणजे यात शरीरासाठी आवश्यक असलेले सर्व अमिनो ॲसिड (Amino Acids) योग्य प्रमाणात उपलब्ध असतात. विशेषत: अंड्यातील प्रथिनांची ‘बायोलॉजिकल व्हॅल्यू’ (Biological Value) खूप जास्त असते, म्हणजे शरीर हे प्रथिन सहज आणि कार्यक्षमतेने शोषून घेते. या उलट, १०० ग्रॅम पनीरमध्ये साधारणपणे १८ ते २२ ग्रॅम प्रथिने आढळतात, जे एका अंड्याच्या तुलनेत अधिक आहे. पनीरमध्ये कॅल्शियम आणि हेल्दी फॅट्स (Healthy Fats) देखील अधिक प्रमाणात असतात. त्यामुळे पनीरचे सेवन केल्याने पोट भरल्यासारखे वाटते आणि भूक लवकर लागत नाही. मात्र, पनीरमध्ये अंड्यापेक्षा कॅलरी (Calories) आणि फॅटचे प्रमाण जास्त असू शकते, विशेषतः जर ते फुल-फॅट दुधापासून बनवले असेल.
Eggs vs Protein
फिटनेस ध्येयानुसार निवड: वजन कमी करणे की स्नायूंची वाढ?
तुमचे फिटनेस ध्येय काय आहे, यावर अंडा किंवा पनीर यापैकी काय निवडावे हे ठरते. वजन कमी (Weight Loss) करू इच्छिणाऱ्यांसाठीअंडी अधिक उपयुक्त ठरू शकतात. कारण अंड्यांमध्ये कॅलरी कमी आणि उच्च गुणवत्तेचे प्रथिने असतात, ज्यामुळे भूक नियंत्रित राहते आणि शरीराला कमी कॅलरीमध्ये पोषण मिळते. अंड्याचा पांढरा भाग (Egg White) तर जवळजवळ केवळ प्रथिनेच देतो आणि फॅट व कॅलरी खूप कमी असतात. याउलट, स्नायूंची वाढ (Muscle Building) आणि वजन वाढवण्यावर (Weight Gain) लक्ष केंद्रित करणाऱ्यांसाठी पनीर एक उत्तम पर्याय आहे. १०० ग्रॅम पनीरमध्ये जास्त प्रथिने असल्याने ते स्नायूंना अधिक प्रथिने पुरवते. तसेच पनीरमधील कॅल्शियम हाडांच्या मजबूतीसाठी महत्त्वाचे ठरते. पनीरमध्ये असलेले फॅट आणि प्रथिने हळू पचतात, ज्यामुळे स्नायूंना दीर्घकाळपर्यंत पोषण मिळत राहते, जे रिकव्हरीसाठी (Muscle Recovery) महत्त्वाचे असते. (Egg-VS-Paneer)
==========================
हे देखिल वाचा :
Pregnancy Dite : गर्भावस्थेत योग्य पोषण का अत्यावश्यक, आहारात काय ठेवावे तज्ज्ञांकडून जाणून घ्या
Winter Dite : हिवाळ्यात चणा आणि गूळ एकत्र खाणे किती फायदेशीर, तज्ज्ञांचे मत जाणून घ्या
===========================
आहारात समावेश आणि पचनक्षमता
अंड्याचे सेवन अनेक प्रकारे करता येते – उकडलेले, ऑम्लेट, भुर्जी किंवा करीच्या रूपात. ते पचायला हलके असते आणि शरीराला ते सहजपणे वापरता येते. दुसरीकडे, पनीर शाकाहारी लोकांसाठी प्रथिनांचा सर्वोत्तम स्रोत आहे. पनीर टिकाऊ असते आणि ते विविध भारतीय पदार्थांमध्ये वापरले जाते. मात्र, काही लोकांना पनीरमध्ये असलेल्या लॅक्टोजमुळे (Lactose) पचनाची समस्या (Acidity and Bloating) येऊ शकते, तर काही जणांना अंड्यांची ॲलर्जी (Egg Allergy) असू शकते. त्यामुळे, दोघांचा आहारात समावेश करताना वैयक्तिक पचनक्षमता आणि आवडीनिवडी लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे. तुम्ही मांसाहारी असाल तर आहारात दोन्ही गोष्टींचा समतोल राखू शकता; तर शाकाहारी लोकांसाठी पनीर हा सर्वोत्तम पर्याय आहे. निष्कर्षतः, अंडा ‘संपूर्ण प्रथिने’ आणि कमी कॅलरीसाठी उत्कृष्ट आहे, तर पनीर प्रथिनांचे अधिक प्रमाण आणि कॅल्शियमसाठी उपयुक्त आहे. (Egg-VS-Paneer)
Latest Marathi News | News in Marathi |Live news Updates in Marathi on Trending Topics
