Dussehra 2025 : भारतामध्ये अनेक सण-उत्सवांशी लोककथा आणि धार्मिक परंपरा जोडलेल्या आहेत. त्यापैकी दसरा हा विजयादशमीचा दिवस विशेष महत्वाचा मानला जातो. या दिवशी देवीने महिषासुराचा वध करून धर्माचं रक्षण केलं, तर भगवान श्रीरामांनी रावणाचा पराभव करून अन्यायावर न्यायाचं प्रतीक प्रस्थापित केलं. दसऱ्याच्या दिवशी शमीची पूजा, सोनं-चाफ्याची देवाणघेवाण आणि शस्त्रपूजा अशा अनेक परंपरा पाळल्या जातात. याच दिवशी नीलकंठ पक्ष्याचं दर्शन हे अत्यंत शुभ मानलं जातं. या श्रद्धेमागे पौराणिक आणि लोकपरंपरागत दोन्ही कारणं सांगितली जातात.
नीलकंठ पक्ष्याचं पौराणिक महत्व
नीलकंठ पक्षी म्हणजेच इंडियन रोलर (Indian Roller) हा निळसर पिसांचा सुंदर पक्षी आहे. याचा संबंध भगवान शंकरांशी जोडला जातो. समुद्रमंथनाच्या वेळी निघालेलं विष पिऊन भगवान शंकरांचा कंठ निळा झाला, म्हणून त्यांना ‘नीलकंठ’ हे नाव पडलं. हाच निळा रंग या पक्ष्याच्या पिसांमध्ये असल्यामुळे त्याला पवित्र मानलं जातं. त्यामुळे दसऱ्याच्या दिवशी या पक्ष्याचं दर्शन झालं तर ते भगवान शंकरांच्या आशीर्वादासारखं मानलं जातं. यामुळे आयुष्यात यश, आनंद आणि समृद्धी प्राप्त होते, अशी धार्मिक मान्यता आहे.
Dussehra 2025
लोकपरंपरा आणि श्रद्धा
ग्रामीण भागात विशेषतः दसऱ्याच्या दिवशी लोक नीलकंठ पक्ष्याचं दर्शन घेण्यासाठी लवकर बाहेर पडतात. असं मानलं जातं की, या पक्ष्याचं दर्शन झाल्यास त्या वर्षभरातील अडचणी दूर होतात आणि नवी ऊर्जा मिळते. काही ठिकाणी लोक नीलकंठ पक्ष्याला देवतेसारखं वंदन करतात. महाराष्ट्रात तर “नीलकंठ दिसला की वर्षभर शुभच शुभ होतं” अशी म्हण प्रचलित आहे. यामुळे या पक्ष्याचं दर्शन हे शुभच मानलं जातं, अशुभ नव्हे.(Dussehra 2025)
=========
हे देखील वाचा :
Navratri : कन्या पूजन करताना ‘या’ गोष्टी लक्षात ठेवा
Dussehra : जाणून घ्या दसऱ्याचा शुभ मुहूर्त आणि काळ
Navratri 2025 : उमरखाडी आई देवीचे विसर्जन न करण्याचा मंडळाचा निर्णय, पण का?
=========
वैज्ञानिक दृष्टिकोन
वैज्ञानिक दृष्टीने पाहिल्यास नीलकंठ पक्ष्याचं दर्शन हे नैसर्गिक सौंदर्य अनुभवण्याचा एक भाग आहे. हा पक्षी शेतीसाठीही उपयुक्त ठरतो, कारण तो कीटक खातो आणि पिकांचं रक्षण करतो. त्यामुळे लोकांच्या नजरेत तो उपकारक ठरला आहे. कालांतराने त्याला धार्मिक महत्त्व जोडण्यात आलं. खरं तर, शुभ-अशुभ ही श्रद्धा असली तरी निसर्गातल्या प्रत्येक पक्ष्याचं अस्तित्व मानवी जीवनासाठी महत्त्वाचं आहे.
दसऱ्याच्या दिवशी नीलकंठ पक्ष्याचं दर्शन हे शुभ मानलं जातं. या पक्ष्याला भगवान शंकरांचं प्रतीक मानलं जात असल्यामुळे त्याचं दर्शन आयुष्यात सकारात्मक ऊर्जा, यश आणि आनंद आणणारं मानलं जातं. लोकपरंपरा आणि धार्मिक कथांनी या श्रद्धेला अजून बळ दिलं आहे. त्यामुळे या दिवशी नीलकंठ दिसणं हे अशुभ नव्हे, तर पूर्णपणे शुभ मानलं जातं.
Latest Marathi News | News in Marathi | Live news Updates in Marathi on Trending Topics
