Cyber Crime : भारतात गेल्या काही वर्षांत ऑनलाइन व्यवहार, डिजिटल पेमेंट, सोशल मीडिया वापर आणि अ‍ॅप-आधारित सुविधा झपाट्याने वाढल्या आहेत. त्यासोबतच सायबर क्राईमचाही धोका मोठ्या प्रमाणात वाढला आहे. ऑनलाइन फसवणूक, फिशिंग लिंक, बनावट कॉल, केवायसी अपडेटच्या नावाखाली पैशांची लूट, बनावट UPI रिक्वेस्ट… अशा अनेक प्रकारांनी गुन्हेगार सर्वसामान्यांना लक्ष्य करू लागले आहेत. या पार्श्वभूमीवर केंद्र सरकारने सायबर फ्रॉडवर लगाम घालण्यासाठी काही महत्त्वाचे नवे नियम लागू करण्याची तयारी केली आहे. यामुळे डिजिटल वापर अधिक सुरक्षित होणार आणि ग्राहकांचा आत्मविश्वास वाढणार, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.(Cyber Crime)
सायबर सुरक्षा मजबूत करण्याचे प्रयत्न : सरकारने मागील काही काळापासून बँका, दूरसंचार विभाग, पोलीस आणि तज्ज्ञांच्या मदतीने सायबर फसवणूक थांबवण्यासाठी विविध पावले उचलली आहेत. त्यात 1930 हा हेल्पलाइन नंबर सुरू करण्यात आला आहे, ज्याच्या मदतीने फसवणूक झाल्यास त्वरित तक्रार नोंदवता येते आणि पैशांची रोकथाम करता येते. पण अजूनही अनेक लोक अशा घटना घडल्यावरही गोंधळून जातात व तक्रार करत नाहीत. त्यामुळे पुढील काळात ग्राहकांना अधिक जागरूक करण्यासाठी आणि बँकिंग प्रणाली अधिक सुरक्षित करण्यासाठी नवी नियमावली लागू करण्याची गरज निर्माण झाली आहे.(Cyber Crime)
Cyber Crime
नवीन नियमांमध्ये नेमकं काय असेल? नवीन नियमांनुसार बँका व डिजिटल पेमेंट कंपन्यांना ग्राहकांच्या खात्यांवरील सुरक्षा सुविधा अधिक मजबूत कराव्या लागतील. कोणत्याही संशयास्पद व्यवहारावर ताबडतोब अलर्ट पाठवणे, KYC अपडेटची सुरक्षित प्रणाली, तक्रार नोंदवण्याची वेगवान पद्धत आणि सायबर फसवणुकीची चौकशी करण्यासाठी स्वतंत्र यंत्रणा उभी करण्यावर भर दिला जाईल. तसेच, फसवणूक करणाऱ्या मोबाइल सिम, नकली पेमेंट लिंक आणि खाजगी माहिती चोरणाऱ्या वेबसाईट्सवर कठोर कारवाई होणार आहे. सरकार डिजिटल आयडी, बायोमेट्रिक सुरक्षा आणि एन्क्रिप्शन तंत्रज्ञान अधिक प्रभावीपणे लागू करण्याचा विचार करत आहे.
Cyber Crime
ग्राहकांसाठी बदलणार अनुभव
ग्राहकांच्या सुरक्षिततेसाठी नवे नियम लागू झाल्यावर त्यांच्या ऑनलाइन व्यवहारांमध्ये काही नवे टप्पे किंवा व्हेरिफिकेशन वाढू शकते. जसे की —
* मोठ्या व्यवहारांना अतिरिक्त ओटीपी किंवा बायोमेट्रिक व्हेरिफिकेशन
* संशयास्पद लिंकवर क्लिक केल्यास त्वरित ब्लॉकिंग प्रणाली
* अज्ञात नंबर व अ‍ॅप डाउनलोडवर चेतावणी
=================
हे देखील वाचा :
Turmeric Water : थंडीच्या दिवसात हळदीचे पाणी पिण्याचे फायदे
Winter : थंडीच्या दिवसात कशा पद्धतीचा आहार असावा?
Panic Attack : गर्दीत एखाद्याला पॅनिक अटॅक आल्यास काय करावे? वाचा उपाय
==================
यामुळे वापर थोडासा वेळखाऊ वाटू शकतो, पण सुरक्षा दृष्टीने हे महत्त्वाचे पाऊल मानले जात आहे. जबाबदारी फक्त सरकारची नाही तज्ज्ञांच्या मते, सायबर फ्रॉड थांबवण्यासाठी फक्त सरकार व बँक नव्हे तर ग्राहकांनीही सावध राहणे तितकेच गरजेचे आहे. अनोळखी लिंक, कॉल किंवा मेसेजवर कधीही विश्वास ठेवू नये. आपला ओटीपी, एटीएम पिन, UPI पिन, कार्ड डिटेल्स कुणालाही सांगू नये आणि सोशल मीडियावर वैयक्तिक माहिती उघडपणे शेअर करू नये. डिजिटल इंडिया मजबूत होण्यासाठी सायबर सुरक्षा अत्यावश्यक आहे. सरकारकडून येणारे नवे नियम नक्कीच सायबर गुन्ह्यांवर अंकुश आणतील आणि भविष्यात सुरक्षित व विश्वासार्ह डिजिटल व्यवहारांची वाट मोकळी करतील, अशी आशा आहे. (Cyber Crime)
