Cambodia : कंबोडिया, दक्षिण-पूर्व आशियातील एक ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिकदृष्ट्या समृद्ध देश, अनेक वर्षे फ्रेंच वसाहतीच्या अधिपत्याखाली होता. 19व्या शतकाच्या मध्यापासून 1953 पर्यंत कंबोडिया फ्रेंच इंडोचायना या वसाहतीचा भाग होता. या काळात देशातील राजकीय स्वायत्तता संपवण्यात आली होती आणि स्थानिक लोकांवर फ्रेंच शासनाची राजकीय, आर्थिक व सांस्कृतिक अंमलबजावणी सुरू होती. परंतु दुसऱ्या महायुद्धानंतर जागतिक राजकारणात मोठे बदल घडले आणि त्याचा प्रभाव कंबोडियाच्या स्वातंत्र्य चळवळीवरही झाला.
फ्रेंच शासित काळ व स्वातंत्र्य लढा
फ्रेंच सत्तेच्या विरोधात कंबोडियन लोकांमध्ये असंतोष वाढू लागला होता. दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळात जपानने तात्पुरते कंबोडिया व्यापले होते आणि त्यामुळे फ्रेंच सत्तेचा रोख सैल झाला. या कालावधीत कंबोडियातील काही नेत्यांना स्वातंत्र्य मिळावे असे वाटू लागले आणि त्यांनी स्वराज्याचा विचार अधिक गंभीरपणे घ्यायला सुरुवात केली. युद्धानंतर फ्रेंचांनी पुन्हा सत्ता मिळवली, परंतु त्यावेळी देशात स्वातंत्र्याची मागणी प्रबळ झाली होती. या चळवळीत राजे नॉरोडोम सिहानुक यांची भूमिका निर्णायक ठरली.

Cambodia
राजा सिहानुक यांची भूमिका
राजा नॉरोडोम सिहानुक हे कंबोडियाच्या स्वातंत्र्याच्या लढ्यातील अत्यंत प्रभावशाली नेता होते. त्यांनी राजकीय मुत्सद्देगिरीचा वापर करत फ्रेंच सरकारवर शांततेत आणि धोरणात्मक पद्धतीने दबाव टाकायला सुरुवात केली. त्यांनी आंतरराष्ट्रीय पातळीवर कंबोडियाच्या स्वातंत्र्याची मागणी मांडली आणि फ्रान्समधील लोकशाही सरकारवर चर्चा आणि राजनैतिक मार्गाने स्वातंत्र्य देण्याची मागणी लावून धरली. 1949 मध्ये फ्रान्सने कंबोडियाला काही अंशतः स्वायत्तता दिली, मात्र राजा सिहानुक पूर्ण स्वातंत्र्यासाठी आग्रही राहिले.
==========
हे देखील वाचा :
Mary Celeste : भूतीया जहाज जे समुद्रात भटकत होतं आणि…
The Spy Who Betrayed India : देशाशी गद्दारी करणारा रॉ एजेंट ज्याने..
General Knowledge : कोहिनूर हिरा, तलवार.. इंग्रजांनी जगातून काय-काय लुटलं?
=========
स्वातंत्र्याची प्राप्ती
राजा सिहानुक यांच्या सातत्यपूर्ण प्रयत्नांमुळे आणि देशांतर्गत जनतेच्या दबावामुळे शेवटी 9 नोव्हेंबर 1953 रोजी फ्रान्सने कंबोडियाला संपूर्ण स्वातंत्र्य बहाल केले. हा दिवस कंबोडियाच्या इतिहासातील अत्यंत महत्त्वाचा क्षण ठरला. या घटनेनंतर कंबोडियाने आपले स्वतंत्र राज्यघटनेचे स्वरूप घेतले आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्वतंत्र राष्ट्र म्हणून ओळख निर्माण केली. आजही 9 नोव्हेंबर हा दिवस कंबोडियामध्ये “स्वातंत्र्य दिन” म्हणून मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो.(Cambodia)
कंबोडियाचे स्वातंत्र्य हे लढा, मुत्सद्देगिरी आणि राष्ट्रीय अस्मितेच्या जाणीवेचा परिणाम होता. राजा नॉरोडोम सिहानुक यांच्या नेतृत्वाने देशाला शांततेच्या मार्गाने स्वातंत्र्य मिळवून दिले, जे त्या काळातील अनेक वसाहती राष्ट्रांसाठी आदर्श ठरले. आजही कंबोडियन जनतेसाठी हा स्वातंत्र्यप्राप्तीचा इतिहास अभिमानाचा आणि प्रेरणादायक आहे.