१२ जून रोजी गुजरातच्या अहमदाबादमध्ये भारताच्या इतिहासातील सर्वात मोठा विमान अपघात घडला. अहमदाबादहून लंडनकडे जाणाऱ्या एअर इंडियाच्या फ्लाइटचा टेक ऑफ दरम्यान भीषण अपघात झाला. या अपघातामध्ये एकूण २६५ जणांचा मृत्यू झाल्याची माहिती समोर आली आहे. यापैकी २४१ प्रवासी विमानात होते, तर अपघातग्रस्त परिसरातील २४ जणांचा मृत्यू झाल्याची भीती व्यक्त करण्यात येत आहे. विमानाने धावपट्टीवरून उड्डाण घेतल्यानंतर अवघ्या १२ ते १५ सेकंदांत नियंत्रण सुटल्यामुळे भीषण दुर्घटना घडल्याचे प्राथमिक तपासात स्पष्ट झाले आहे. टेकऑफनंतर अवघ्या ५० सेकंदांत हे विमान कोसळल्याने प्रचंड हानी झाली. या अपघातामध्ये गुजरातचे माजी मुख्यमंत्री विजय रुपाणी देखील प्रवास करत होते. त्यांचा देखील मृत्यू झाला आहे. (Plane Crash)
या विमान अपघाताबाबत माहिती समोर आली आहे. अपघातापूर्वी विमानाच्या पायलटने एटीसीला एक सिग्नल पाठवला होता, जो धोक्याचे संकेत देत होता आणि त्यानंतर काही क्षणांतच विमान कोसळले. या विमानाने अहमदाबाद विमानतळाच्या धावपट्टी २३ वरून दुपारी १.३९ वाजता उड्डाण केले. उड्डाण घेताच, जवळच्या एटीसीला पायलटकडून मेडे कॉल दिला गेला होता, पण दुर्दैवाने कोणतीही मदत मिळेपर्यंत हे विमान काही सेकंदातच क्रॅश झाले. पायलटने टेक ऑफनंतर लगेचच मेडे कॉल दिला. अर्थात जीवाला धोका असण्याचा हा कॉल होता. या अपघातामध्ये देखील पायलटने हा कॉल दिला. मग मेडे कॉल नक्की का देतात?, काय आहे या मेडे कॉलचा अर्थ? जाणून घेऊया. (Marathi News)
===========
हे देखील वाचा : Plane Crash : ब्लॅक बॉक्स म्हणजे काय? विमान अपघातानंतर ब्लॅक बॉक्सच सांगतो अपघाताचे कारण
===========
Mayday Call म्हणजे काय?
‘मेडे कॉल’ म्हणजे विमानाच्या कॅप्टनने पाठवलेला आपत्कालीन संदेश. म्हणजेच ‘मेडे कॉल’ द्वारे, कोणताही पायलट एअर ट्रॅफिक कंट्रोल (ATC) आणि जवळच्या विमानांना विमानाला तात्काळ मदतीची आवश्यकता असल्याचे दर्शवतो. MAYDAY म्हणजे एक इंटरनॅशनल इमर्जन्सी सिग्नल आहे. जर विमान फारच गंभीर अडचणीत असेल अशावेळी MAYDAY CALL दिला जातो. अशा वेळी पायलट लगेचच रेडिओवर तीन वेळा “MAYDAY, MAYDAY, MAYDAY” असे ओरडतो. हा संदेश म्हणजे केवळ एक अलार्म नाही, तर ‘विमान संकटात आहे आणि तात्काळ मदतीची गरज आहे’ असा याचा स्पष्ट अर्थ असतो. हा संदेश एटीसी, विमानातील क्रू मेंबर्स आणि जवळच्या विमानांना दिला जातो. (Marathi Top Headline)
पायलट कोणत्या परिस्थितीत Mayday कॉल करतो?
जेव्हा विमान गंभीर संकटात असते किंवा विमानातील प्रवाशांचे किंवा क्रू मेंबर्सचे जीव धोक्यात असतात तेव्हा पायलट एअर ट्रॅफिक कंट्रोलर (एटीसी) ला Mayday हा सिग्नल पाठवतो. याशिवाय, विमानाचे इंजिन निकामी झाल्यावर किंवा उड्डाणानंतर आलेल्या अडथळ्यामुळे, टक्कर होण्याचा धोका असल्यास, विमानात आग लागते तेव्हा किंवा विमानाचे अपहरण होते तेव्हा ‘मेडे कॉल’ केला जातो. विमानाच्या रेडिओवर “मेडे, मेडे, मेडे” असे तीन वेळा म्हटले जाते जेणेकरून हे स्पष्ट होईल की हा विनोद नाही तर एक वास्तविक संकट आहे. (Latest Marathi News)
Mayday CALL नंतर ATC काय काम करते?
‘मेडे’ कॉल येताच, एटीसी कंट्रोल रूम अडचणीत असलेल्या विमानाला सुरक्षित करण्यासाठी सर्व उपलब्ध संसाधने तैनात करते. जसे की आपत्कालीन लँडिंगसाठी विमानाला लगेच परवानगी दिली जाते, लँडिंगसाठी विमानाला धावपट्टी मोकळी करून देणे, धावपट्टीजवळ रुग्णवाहिका आणि अग्निशमन दल तयार ठेवणे आदी. (Todays Marathi HEadline)
Mayday हा शब्द आला कुठून?
Mayday हा मूळ फ्रेंच शब्द आहे. १९२० मध्ये याची सुरुवात लंडनमधील क्रॉयडन विमानतळावरून झाली होती. तेथील रेडिओ अधिकारी फ्रेडरिक स्टॅनली मॉकफोर्ड यांनी maider या फ्रेंच शब्दावरून (याचा अर्थ आहे – मदत करा) MayDay हा शब्द तयार केला. अर्थात इंग्लंड आणि फ्रान्स दरम्यानच्या विमान प्रवासात काही संकट आल्यास त्याची माहिती तत्काळ मिळू शकेल. १९२७ मध्ये जागतिक ऍव्हिएशन यंत्रणेत याचा समावेश करण्यात आला. (Top Stories)
Mayday हा शब्द पायलट आपल्याच फ्लाइटसाठी वापरू शकतो असे नाही. कधीकधी एका फ्लाइटकडून दुसऱ्या धोक्यात असलेल्या विमानाच्या वतीने देखील हा मेडे डिस्ट्रेस कॉल पाठवला जातो. याला मेडे रिले म्हणतात. धोक्यात असलेल्या विमानाचे रेडिओ संप्रेषण तुटते तेव्हा मेडे रिले कधीकधी आवश्यक असतात. जर मेडे कॉलची पुनरावृत्ती झाली आणि ती मान्य केली गेली नाही, तर कॉल ऐकणारा दुसऱ्या विमानातून मदत येईपर्यंत तो पुन्हा पुन्हा रिले करण्याचा प्रयत्न करू शकतो. (Marathi TOp News)
===========
हे देखील वाचा : Vijay Rupani : अहमदाबाद विमान अपघातात निधन झालेले विजय रूपाणी कोण होते?
Plane Crash : ब्लॅक बॉक्स म्हणजे काय? विमान अपघातानंतर ब्लॅक बॉक्सच सांगतो अपघाताचे कारण
==========
दरम्यान विमान अपघातानंतर डीजीसीएने याची संपूर्ण माहिती दिली आहे. त्यानुसार, १२ जून २०२५ रोजी अहमदाबादहून गॅटविकला जाणारे एअर इंडियाचे बी787 विमान (एआय-171) टेकऑफनंतर लगेचच कोसळले. या विमानात एकूण २४२ प्रवासी होते, ज्यात २ पायलट आणि १० केबिन क्रू होते. हे विमान कॅप्टन सुमित सभरवाल चालवत होते, तर त्यांच्यासोबत फर्स्ट ऑफिसर क्लाईव्ह कुंदर होते. सुमित सभरवालला ८२०० तासांचा उड्डाणाचा अनुभव होता, तर क्लाईव्हला ११०० उड्डाण तासांचा अनुभव होता. मात्र दुर्दैवाने या दोघांचा अनुभव इथे कमी आला नाही. (Social News)
